Tâm sự Tại Sao Nhổ Răng Khôn Hàm Dưới Lại Gây Tê Bì Môi Và Lưỡi?

[kienthucrangsu]

Tê bì môi và lưỡi là một biến chứng hiếm gặp nhưng đáng lo ngại sau khi nhổ răng khôn, đặc biệt là răng khôn hàm dưới. Hiện tượng này xảy ra do sự ảnh hưởng của tiểu phẫu lên các dây thần kinh cảm giác lân cận. Tê bì có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, gây khó chịu đáng kể cho bệnh nhân.

Để hiểu được nguyên nhân của biến chứng này, cần phải nắm rõ mối liên hệ giải phẫu giữa chân răng khôn và các dây thần kinh chạy qua xương hàm. Răng khôn hàm dưới (Răng số 8) thường mọc ngầm, nằm rất gần với hai dây thần kinh chính chi phối cảm giác cho môi, cằm và lưỡi. Bất kỳ sự tiếp xúc hoặc tổn thương nào trong quá trình loại bỏ răng đều có thể dẫn đến hiện tượng tê bì. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết cơ chế gây ra tổn thương thần kinh sau nhổ răng khôn và đưa ra tiên lượng: Tại sao nhổ răng khôn hàm dưới lại gây tê bì môi và lưỡi?

I. Giải Phẫu Học: Mối Liên Hệ Giữa Răng Khôn và Thần Kinh​

Tê bì sau nhổ răng khôn chủ yếu liên quan đến hai dây thần kinh sau:

1. Dây Thần Kinh Ổ Răng Dưới (Inferior Alveolar Nerve - IAN)​

Dây thần kinh IAN là nhánh của thần kinh tam thoa (Thần kinh số V). Nó chạy bên trong một ống xương (Ống Thần Kinh Răng Dưới) nằm dọc theo xương hàm dưới.

• Chức năng: IAN chi phối cảm giác cho toàn bộ răng hàm dưới, và sau khi đi ra khỏi xương hàm, nó chi phối cảm giác cho môi dưới và cằm ở bên đó.
• Mối nguy: Chân răng khôn hàm dưới mọc ngầm thường nằm rất gần, thậm chí có thể ôm lấy ống thần kinh IAN. Điều này tạo ra nguy cơ cao tổn thương thần kinh sau nhổ răng khôn khi nha sĩ phải bóc tách hoặc tác động lực để loại bỏ răng.

2. Dây Thần Kinh Lưỡi (Lingual Nerve - LN)​

Dây thần kinh lưỡi chạy dọc theo sàn miệng, sát phía trong của xương hàm dưới, gần với vị trí nhổ răng khôn.

• Chức năng: LN chi phối cảm giác cho 2/3 phía trước của lưỡi và cảm giác vị giác.
• Mối nguy: Mặc dù ít bị ảnh hưởng bởi chân răng, nhưng LN có thể bị tổn thương do mũi khoan, dụng cụ phẫu thuật hoặc sự bóc tách mô mềm trong quá trình tiếp cận răng, dẫn đến tê bì lưỡi.

=>>> Click: https://nhakhoashark.vn/nho-rang-khon-bi-dau-hong/

II. Cơ Chế Gây Tổn Thương và Tê Bì​

Tổn thương thần kinh sau nhổ răng khôn xảy ra chủ yếu do áp lực cơ học:

1. Tổn Thương Do Áp Lực và Kéo Căng (Neuropraxia)​

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Trong quá trình nhổ răng, đặc biệt là khi phải chia nhỏ răng hoặc lấy răng ra khỏi xương hàm, áp lực lớn có thể làm dây thần kinh IAN bị dập hoặc kéo căng (Neuropraxia) một cách tạm thời. Tổn thương này làm gián đoạn tạm thời tín hiệu thần kinh, gây ra hiện tượng tê bì môi và cằm.

2. Tổn Thương Do Mũi Khoan/Dụng Cụ​

Trong quá trình bóc tách mô mềm hoặc loại bỏ xương xung quanh, lưỡi khoan hoặc các dụng cụ phẫu thuật có thể vô tình chạm, nén hoặc làm tổn thương dây thần kinh lưỡi (hiếm gặp hơn) hoặc IAN.

3. Tổn Thương Hóa Học​

Rất hiếm khi, thuốc tê hoặc các chất làm sạch/sát trùng có thể gây kích ứng hoặc viêm nhiễm hóa học ở dây thần kinh, dẫn đến tê bì.

III. Tiên Lượng Hồi Phục Sau Tổn Thương​

Tin tốt là hầu hết các ca tê bì môi và lưỡi sau nhổ răng khôn đều là tạm thời.

1. Phục Hồi Tạm Thời (Tê bì Nhẹ)​

Hầu hết các trường hợp tê bì (do dây thần kinh bị dập nhẹ) sẽ giảm dần và hồi phục hoàn toàn trong vòng vài tuần đến 3 tháng. Quá trình này được gọi là phục hồi thần kinh (Axonal Regeneration), nơi dây thần kinh từ từ tự sửa chữa.
=>>> Khám phá: https://nhakhoashark.exblog.jp/38093282/

2. Phục Hồi Kéo Dài (Tê bì Nặng)​

Trong một số trường hợp hiếm gặp (dây thần kinh bị cắt hoặc đứt một phần), thời gian phục hồi có thể kéo dài hơn (6−12 tháng) hoặc tê bì có thể kéo dài vĩnh viễn (rất hiếm).

3. Biện Pháp Khắc Phục và Dự Phòng​

• Dự Phòng: Bác sĩ cần chụp phim CT hoặc Cone-Beam CT trước phẫu thuật để xác định chính xác mối quan hệ giữa chân răng và ống dây thần kinh răng dưới IAN, từ đó lập kế hoạch phẫu thuật an toàn nhất.
• Hỗ trợ phục hồi: Bệnh nhân có thể được kê toa các loại thuốc hỗ trợ hồi phục thần kinh như Vitamin nhóm B liều cao, hoặc các nhóm thuốc tăng tuần hoàn máu theo chỉ định của bác sĩ.

IV. Kết luận​

Tại sao nhổ răng khôn hàm dưới lại gây tê bì môi và lưỡi? Hiện tượng này xảy ra do sự tác động cơ học lên dây thần kinh ổ răng dưới (ảnh hưởng đến môi dưới, cằm) và/hoặc dây thần kinh lưỡi trong quá trình phẫu thuật loại bỏ răng.

Mặc dù tổn thương thần kinh sau nhổ răng khôn là một biến chứng hiếm gặp, nhưng phần lớn các trường hợp tê bì đều là tạm thời và có thể tự hồi phục hoàn toàn. Điều quan trọng nhất là bệnh nhân cần thông báo ngay cho nha sĩ nếu cảm giác tê bì kéo dài sau 24 giờ để được theo dõi và hỗ trợ kịp thời.
=>>> Bài mới: https://bom.so/KxKgxg